Hem yetişkinlerde, hem de çocuklarda etkili olacak dikkat geliştirme çalışmalarından bahsedeceğim. Aşağıdaki dikkat geliştirici oyunları deneyimledikten sonra sayfanın devamındaki diğer yöntemleri de incelemeyi unutmayın.
Şuan yaptığınız iş (bu makaleyi okuyor olmanız) dahi dikkatinizi çektiği için dikkat geliştirme egzersizi niteliğindedir. Bakın, az önce altını çizdiğim kısım dikkat bozukluklarının kaynağı ve çözümü hakkında ipucu vermektedir. Özellikle ebeveynler ve eğitmenler, pür dikkat okuyun.
Aşağıdaki durumlar size tanıdık geliyor mu?
Gibi belirtiler var veya birileri (çocuğunuz, öğrenciniz, yakınınız vs) benzer dikkat toplama problemleri yaşıyor. Doğru mu? Öyleyse müjdelemek isterim: Dikkat çalışmaları yaparak dikkat toplama sorunlarını aşabilirsiniz! Peki nedir bu dikkat çalışmaları?
Zihinsel gelişim tıpkı kas gelişimi gibi zorlama ile gerçekleşmektedir. Düşünmek, beyni zorlamak anlamına gelir. Çözüm üretmeye çalışmak veya anlamaya çalışmak da beyni zorlamak anlamına gelir. Dolayısıyla günlük yaşantımızda sık sık beynimizi zorlamış oluruz. Sanırım tahmin etmeye başladınız. Evet! dikkat dağınıklığı, dikkat eksikliği ve dikkat toplama güçlüğü gibi hastalıkları da dikkate dayalı zihinsel egzersizler ile aşabiliriz. Yani, beynimize dikkat gerektiren egzersizler yaptırabiliriz.
Dikkat gerektiren bir matematik problemini çözmek ya da sürükleyici aksiyon filmini pür dikkat izlemek birer dikkat çalışması olarak kabul edilebilir. Buradaki hassas nokta şu: Matematik problemi ilginizi çekmediği için dikkatiniz kolaylıkla dağılabilirken macera filmi daha cazip bir dikkat egzersizi olabilir. Bu yüzden dikkat toplama problemi yaşayan çocukların sevebileceği oyun ve oyuncaklarla ya da Dikkat Güçlendirme Uygulaması yardımıyla dikkat çalışmaları yapmaları sağlanabilir. (Örnek: Tangram, yapboz, lego vb.) Aynı şekilde yetişkinler de sıkılmadan ilgilenebilecekleri oyunlar ile dikkat çalışmaları yapabilir. Oyun ile öğrenme konusunda ısrarcı olan uzmanların tam olarak yapmak istediği de bu: “İlgiyi koruyabilmek”.
MentalUP dikkat Egzersizleri, Yıldız Teknik Üniversitesi ve TÜBİTAK destekli PEDAGOJİK bir üründür. Oyun şeklinde tasarlanmış onlarca egzersiz içerir ve her yaş kullanıcı için uygundur. Çocuklarda dikkat geliştirme ile birlikte görsel-sözel-sayısal zeka gelişimi, analitik düşünme becerisi, problem çözebilme; tüm bunlara bağlı olarak okul başarısını artırma gibi etkileri vardır. Yetişkinler ise adeta dikkat toplayıcı ilaç niyetine kullanmaktadır.
Uygulamayı bilgisayar, tablet ve telefon gibi internete bağlanan tüm cihazlarda kullanmak mümkün olduğu için vaktinizi değerlendirebileceğimiz bir oyun gözüyle de bakabiliriz. Aslına bakarsanız çocuklar direk oyun olarak değerlendiriyor ☺ Egzersize tabi olduklarını dahi fark etmiyorlar. Bu da ebeveynlerle birlikte eğitimcilerin işini kolaylaştırıyor. Çocuklar eğlenceli oyunlarla meşgul olurken ebeveynleri onlara dikkat geliştirici etkinlikler sunmuş oluyor. Bu harika değil mi?
MentalUP Dikkat Oyunu:
Dikkate dayalı öğrenme güçlüğü çocuklarda en sık görülen hastalıklardan biri olduğu için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından MEB Zeka Oyunları Dersi okullarda seçmeli ders olarak (5.6.7.8. sınıflar için) müfredata eklenmiştir. Bahçeşehir Koleji, Doğa Okulları, Okyanus Koleji gibi özel eğitim kurumları ise her yaşa hitap eden MentalUP Beyin Egzersizleri uygulamasını kullanmaktadır. (Bkz: Dikkat Eksikliği Tedavisi)
Buradan çıkarmamız gereken sonuç şu: Çocuklar için dikkat artırma ve diğer zihinsel gelişim süreçlerinde en güçlü araç oyundur. Dolayısıyla, dikkat artırma teknikleri hakkında oluşturduğumuz bu sayfada özellikle oyunların önemi üzerinde duruyoruz. Tabi ki dikkat artırma teknikleri oyunlarla sınırlı değil: Dikkat toplayıcı ilaç olarak Ritalin, Concerta gibi reçeteli satılan ilaçlar da kullanılmaktadır ancak bu tip ilaçlar muhakkak doktor kontrolünde alınmalıdır. Uzman önerisi olmadan hiçbir alışveriş ortamından dikkat toplayıcı ilaç satın almayınız.
Konuya biraz daha hakim olmak gerekirse:
Uyarıcı dış faktörlerden etkilenmeden asıl iş olarak ilgilenmemiz gereken konuya odaklanma; ilgili konu üzerinde uzun süre dikkatimizi koruyarak zihnimizi zorlayabilme becerisine dikkat toplama denir.
Dikkat toplama sorunları iki farklı şekilde gözlemlenmiştir.
Dikkat toplama yöntemlerini uyguladığımız süreçte dikkat toplama sorunu yaşayan çocuğun ruh sağlığını da düşünmemiz gerekiyor. Dikkat bozukluğu olan çocuklar okul derslerinde ve sosyal ilişkilerinde başarısız olabilirler. Olumsuz geri bildirimler ise daha ciddi problemlere neden olabilir. Dikkat geliştirme çalışmaları, çocuğa problemlerini hatırlatma şeklinde olmamalıdır. Bu yüzden ebeveyn ve eğitimcilere düşen görevleri de listelemekte fayda var.
Oyun formatında tasarlanan eğlenceli egzersizlerle çocuğunuzun dikkat ve konsantrasyon yeteneğini artırabilirsiniz. Detaylı bilgi için bu uygulamayı inceleyin
Dikkat eksikliği genellikle okula başladıktan sonra hissedilir problemlere dönüşse de bazen ebeveynler okul öncesi dönemde çocuğunun dikkat ile ilgili problemleri olabileceğinden şüphelenip uzman yardımı alabiliyor. Sonrasında ise okul öncesi dikkat çalışmaları ile çocuklara beyin egzersizleri yaptırılıyor. Okul öncesi dikkat çalışmalarını okul dönemi dikkat geliştirici etkinlikler takip ediyor. Aslında bu egzersizleri sadece hastalığa karşı değil; normal durumlarda da uygulamak gerekir çünkü dikkat egzersizleri zihnin dikkat ile ilgili fonksiyonlarını geliştirmektedir.
Dikkat toplama yöntemleri arasında ilgi ve istek faktörlerinin öneminden bahsettik. Bir işe uzun süreli dikkat verebilmek için ilgiyi korumak gerekir. Bir işe uzun süre dikkat verildiğinde beyin zorlanmış ve geliştirici egzersizler yapmış olur. Bu kısmı da kas gelişimi örneği ile açıklamıştık. O halde yeni görevimiz ilginin korunmasını sağlamak.
Dikkat toplama teknikleri kişinin yaşına göre değişiklik gösterse de asıl olan ilginin korunması ile uygulanan dikkat toplama tekniklerinin her yaşta başarılı olacağıdır. Bu sayfada bahsi geçen dikkat toplama teknikleri, dikkat bozukluğu yaşayan kişiler için tedavi edici nitelikte olabilir. Eğer ilaçlı tedavi gerekecekse yardımcı dikkat geliştirici etkinlikler olarak da değerlendirilebilir.